Ra đời sau Cách mạng Tháng 8/1945, lực lượng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (QLHC về TTXH) được xây dựng, tôi luyện, trưởng thành và ngày càng lớn mạnh qua các cuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và công cuộc đổi mới, hội nhập quốc tế. Mặc dù tên gọi của lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH có những thay đổi trong mỗi giai đoạn lịch sử, nhưng dù ở giai đoạn nào Đảng, Nhà nước và lãnh đạo Bộ Công an luôn thường xuyên quan tâm, coi đây là lực lượng nghiệp vụ quan trọng, mang tính chiến lược của ngành Công an; tin tưởng, giao phó những trọng trách lớn lao và lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH đã không phụ lòng tin đó, luôn tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với sự nghiệp cách mạng của Đảng; sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì an ninh Tổ quốc, vì bình yên và hạnh phúc của nhân dân; luôn gần gũi, gắn bó máu thịt với nhân dân; mưu trí, sáng tạo, đồng lòng, tận tụy lập nhiều thành tích, chiến công, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong thời kỳ đất nước có chiến tranh cũng như trong hòa bình, trong công cuộc đổi mới, hội nhập quốc tế.

Trích vắn tắt một số nội dung Nghị định 121-NgĐ ngày 18/4/1946 của Bộ Nội vụ về tổ chức Việt Nam Công an vụ

Sau cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi, Công an nhân dân được thành lập và được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ bảo vệ chính quyền cách mạng, giữ gìn trật tự an toàn xã hội ở khu vực mới giải phóng. Thi hành Sắc lệnh số 23/SL của Chủ tịch nước, ngày 18/4/1946, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã ban hành Nghị định số 121/NĐ quy định nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức của Việt Nam Công an vụ gồm 3 cấp: Công an Việt Nam, Công an kỳ và Công an tỉnh. Các Sở Công an kỳ có 01 văn phòng và các phòng trực thuộc, trong đó có Phòng Trật tự; ở Ty Công an các tỉnh có văn phòng và các Ban, trong đó có Ban Trật tự làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự công cộng, trật tự vệ sinh, trật tự giao thông, kiểm soát giấy tờ, cấp thẻ căn cước, quản lý hộ khẩu… Đây là văn bản đầu tiên của Nhà nước, là cơ sở pháp lý cho sự ra đời và hoạt động của lực lượng Cảnh sát trị an - tiền thân của lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH ngày nay; đồng thời, là mốc son lịch sử đánh dấu sự hình thành và ra đời của lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH.

Lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH cùng với các lực lượng khác tham gia tiếp quản Thủ đô Hà Nội ngày 10/10/1954

Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH đã làm tốt việc kiểm tra, kiểm soát công khai, ban hành quy định về việc đi lại của nhân dân, việc cấp giấy thông hành, tăng cường công tác tuần tra kiểm soát vùng giáp ranh phòng, chống gián điệp, do thám cài cắm, xâm nhập, chống các loại tội phạm, bảo vệ hậu phương, căn cứ kháng chiến. Tiến hành rà soát, nắm tình hình các đối tượng phức tạp, làm trong sạch địa bàn, phát động các phong trào "Phòng gian bảo mật", "Ngũ gia liên bảo" với khẩu hiệu "Ba không" rất có hiệu quả… Sau thắng lợi lịch sử của Chiến dịch Điện Biên Phủ (1954), lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH đã huy động tối đa lực lượng làm việc không kể ngày đêm để đẩy nhanh tiến độ tiếp quản, tiến hành các biện pháp trị an hành chính ở các địa phương phía Bắc, phát huy hiệu quả tích cực trong công tác phòng chống tội phạm hình sự, gián điệp biệt kích, tệ nạn xã hội, thực hiện công tác tập trung giáo dục cải tạo, góp phần phục vụ cải tạo, khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội sau chiến tranh…

Công an TP. Hà Nội giúp Nhân dân khắc phục hậu quả sau khi máy bay Mỹ ném bom

Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH tổ chức triển khai các hoạt động nghiệp vụ với tinh thần "Vì miền Nam ruột thịt", "Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược". Các mặt công tác cơ bản đã không ngừng được đẩy mạnh, phát huy, tạo được phong trào quần chúng rộng khắp, cung cấp được nhiều tình hình, tin tức về hoạt động của bọn thám báo, biệt kích... góp phần chống chiến tranh phá hoại, giữ vững trật tự xã hội trong tình hình thời chiến ác liệt. Sau ngày giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước, tình hình ANTT tại địa bàn giải phóng rất phức tạp, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH đã nhanh chóng tổ chức triển khai các hoạt động cùng toàn ngành Công an nhằm ổn định tình hình. Giai đoạn 1975 - 1986, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH triển khai đồng bộ các nội dung, biện pháp công tác phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống tội phạm, góp phần làm thất bại các âm mưu phá hoại của kẻ thù và ổn định tình hình KT - XH; đồng thời tăng cường công tác hợp tác quốc tế trên lĩnh vực QLHC về TTXH với Cảnh sát các nước xã hội chủ nghĩa như: Liên Xô, Cộng hoà dân chủ Đức, Cu Ba…để học hỏi trao đổi kinh nghiệm. Đặc biệt là đã cử nhiều đoàn công tác và cán bộ làm chuyên gia giúp các bạn Lào, Campuchia thực hiện các mặt công tác QLHC về TTXH trong giai đoạn nước bạn còn nhiều khó khăn.

Dưới “Ánh sáng” của Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, từ năm 1986 đến nay, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH cùng với các lực lượng trong Công an nhân dân đã và đang nỗ lực đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả các mặt công tác QLHC về TTXH, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đảm bảo ANTT trong tình hình mới; góp phần tạo sự chuyển biến, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, cải cách các thủ tục hành chính liên quan đến quyền, lợi ích chính đáng của cơ quan, doanh nghiệp và đông đảo quần chúng nhân dân.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các đại biểu tham quan phần trưng bày của Trung tâm Dữ liệu Quốc gia về dân cư thuộc Cục Cảnh sát QLHC về TTXH, Bộ Công an nhân ngày Chuyển đổi số quốc gia năm 2022

Đặc biệt, trước yêu cầu nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới, yêu cầu quản lý nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm thực hiện quyền con người, quyền công dân và chủ trương đơn giản hoá thủ tục hành chính, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư, ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến; lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH đã triển khai thực hiện thành công Dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; Dự án Sản xuất, cấp, quản lý Căn cước công dân và Đề án 06 của Chính phủ về Phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xã thực điện tử, phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Đây là những Dự án, Đề án có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia, thay đổi phương thức làm việc từ thủ công sang hiện đại; góp phần làm thay đổi xã hội, mở ra trang sử mới cho lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân cho Cục Cảnh sát QLHC về TTXH (phía bên trái ảnh) nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng Cảnh sát nhân dân (20/7/1946 - 20/7/2022)

Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc thừa ủy quyền của Chủ tịch nước trao Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất tặng Cục Cảnh sát QLHC về TTXH nhân dịp kỷ niệm 75 năm ngày truyền thống lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH (18/4/1946 - 18/4/2021)

Ghi nhận những thành tích, đóng góp to lớn của lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH, Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Thủ tướng Chính phủ đã tặng thưởng lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH, cũng như Cục Cảnh sát QLHC về TTXH nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Hồ Chí Minh (2006); Huân chương Quân công hạng Nhì (1985); Huân chương Chiến công hạng 3 (2007); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất (2016, 2021); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì (2011); Huân chương Bảo vệ Tổ Quốc hạng 3 (2017). Năm 2022, nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng Cảnh sát nhân dân (20/7/1962 - 20/7/2022), Cục Cảnh sát QLHC về TTXH được lãnh đạo Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Đồng chí Đại tướng Tô Lâm, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an trao tặng Cờ thi đua Chính phủ cho Cục Cảnh sát QLHC về TTXH - Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua Vì ANTQ năm 2022

Tự hào và phát huy truyền thống Anh hùng vẻ vang của lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH, toàn thể cán bộ chiến sỹ lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH nguyện đoàn kết một lòng quyết tâm thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác QLHC về TTXH năm 2023 với khẩu hiệu“Đổi mới, sáng tạo, quyết liệt, hiệu quả”, góp phần xây dựng lực lượng CAND nói chung, lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH nói riêng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân./.